ايران در دوران پارينه سنگي -جمع آوري غذا
	شروع اين دوره در ايران به طور دقيق مشخص نيست ولي پايان آن دوازده هزار سال پيش تخمين زده شده است انسان شناسان اين دوره كه در آن انسانها به جمع آوري غذا مشغول بوده اند را به سه دوره قديم،ميانه و جديد تقسيم كرده اند.در اين دوره آدمي پس از سنگ از چوب و استخوان براي ساختن ابزار مورد نياز استفاده ميكرد.قديمي ترين اثري كه از انسان باقي مانده است در كشور اتيوپي كشف شده است كه متعلق به چهار ميليون و دويست هزار سال پيش است.از اين انسان نما فسيلي از آرواره هايش به دست آمده است غاردربند گیلان-پارینه سنگی قدیم
	قديم ترين آثار اين دوره در ايران متعلق به دوره زيرين پارينه سنگي جديد است و بين دويست هزار تا صدهزار سال قدمت دارد. ايران در دوران پارينه سنگي جديد مورد توجه قرار گرفته است كه در گوشه و كنار آن گروههاي كوچكي ميزيسته اند.اين دوره را به سه قسمت زيرين ،مياني و زبرين تقسيم كرده اند. تعدادي از آنها كه شناسايي شده است عبارتند از مناطق پارينه سنگي جديد-دوره زيرين
	اين كشفيات در ايران متعلق به دوره پارينه سنگي جديد،زيرين ميباشند. پس از اين دوره پارينه سنگي جديد،مياني شروع ميشود. در اين دوره از طريق شكار حيوانات سم دار ، نظير آهو غزال، گورخر و احتمالا بز گوسفند و گاو اهلي نشده غذاي آدمي تهيه ميشده است.نمونه هايي از اين مناطق در ايران عبارتند از مناطق پارينه سنگي جديد-دوره مياني
	غار دو اشكفت	غار ملاورد	هوليلان	غار يافته	هرسين
	دوره هاي پارينه سنگي جديد زبرين را نميتوان به طور دقيق از دوره مياني جدا نمود زيرا مكانهايي كه آثار آنها كشف شده است نزديك هم هستند و همچنين سير تكاملي ابزار بسيار كند بوده است.يكي از مهمترين مناطق كوههاي زاگرس بوده است. البته مناطق شرقي ايران نيز از اين لحاظ كمتر از زاگرس نيست ولي تاكنون بيشتر حفاريهاي علمي در زاگرس انجام گرفته است.
	ايران در دوران نوسنگي - توليد غذا
	پس از دوران پارينه سنگي انسان ازجمع آوري غذا دست كشيد وبه توليد غذا پرداخت.به اين ترتيب دوران فرهنگي نويني براي بشر شروع شد كه هم اكنون ما آنرا ادامه ميدهيم.اين دوره در ايران و خاور ميانه حدود 9000 سال پ م شروع شد و در بيشتر نقاط جهان تا هزار سال ديرتر آغاز شد.در اين دوره انسان كوچ را كنار گذاشت تا در يك مكان سكني گزيند.در اين دوره سه انقلاب بزرگ در زمينه توليد غذا‏ساخت سفال و ايجاد نظم در معماري به وقوع پيوست. ابزارهاي سنگي به سرعت پيشرفته شدند.در اين دوره هاونهاي سنگي ، دسته هاون ، ساينده و ساطور درست شد.اين دوره به دو قسمت بدون سفال و با سفال تقسيم ميشود. آثار كشف شده از غارهاي هوتو و كمربند و همچنين تپه سراب و گوران نيز به دوره بدون سفال تعلق دارند. در تپه گوران اولين نشانه هاي معماري و اسكان ثابت ديده ميشود.ديگر مناطق عبارتند از تپه موسيان ، علي كش ، تپه آسياب، تپه سيابيد، گنج دره ، علي كش، زيويه، سيوان ، دالما، پيزدلي، حاجي فيروز، سيلك، چشمه علي، زاغه